OBS! Lämpligt terapival beror bl a på sjukdomens svårighetsgrad, resistensläge samt infektionsfokus.
Gram-positiva kocker | Alternativ 1 | Alternativ 2 |
Staphylococcus aureus (penicillinasproducerande ej MRSA) |
isoxazolylpenicilliner (Heracillin, Ekvacillin) |
cefalosporiner (Cefadroxil, Zinacef, Claforan) klindamycin (Dalacin) fusidinsyra (Fucidin) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) rifampicin (Rifadin/Rimactan) |
Staphylococcus aureus (meticillinresistent, MRSA) |
linezolid (Zyvoxid), vankomycin (Vancocin) | tigecyklin (Tygacil), daptomycin (Cubicin) rifampicin (Rifadin/Rimactan) |
Staphylococcus epidermidis (meticillinresistent, MRSE) |
linezolid (Zyvoxid), vankomycin (Vancocin) | tigecyklin (Tygacil) daptomycin (Cubicin) rifampicin (Rifadin/Rimactan) |
Streptococcus pyogenes (betahemolytiska strep)(alltid pc-känsliga) |
PcV/PcG (Kåvepenin, Bensylpenicillin) |
erytromycin (Ery-Max) cefalosporin (Cefadroxil, Zinacef, Claforan) klindamycin (Dalacin) |
Streptococcus pneumoniae (Pneumokocker) (pc-känsliga) |
PcV/PcG (Kåvepenin, Bensylpenicillin) |
erytromycin (Erymax) cefalosporin (Claforan) amoxicillin (Amimox) klindamycin (Dalacin) |
Streptococcus pneumoniae (Pneumokocker) (pc-nedsatta) |
PcG (Bensylpenicillin) Amoxicillin (Amoxicillin) |
cefalosporin (Claforan) ceftriaxon (Rocephalin) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) ampicillin (Doktacillin) vankomycin (Vancocin) rifampicin (Riftadin/Rimactan) moxifloxacin (Avelox) |
Enterococcus faecalis | ampicillin (Doktacillin)/amoxicillin (Amoxicillin) ± aminoglykosid (Nebcina, Garamycin, Biklin) nitrofurantoin (Furadantin) |
linezolid (Zyvoxid) vankomycin (Vancocin) tigecyklin (Tygacil) |
Enterococcus faecium | vankomycin (Vancocin) ± aminoglykosid (Nebcina, Garamycin, Biklin) |
linezolid (Zyvoxid) tigecyklin (Tygacil) |
Grampositiva stavar | Alternativ 1 | Alternativ 2 |
Clostridium perfringens |
PcG (Bensylpenicillin) | metronidazol (Elyzol, Flagyl, klindamycin (Dalacin) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) piperacillin-tazobaktam (piperacillin-tazobactam) |
Clostridium difficile | metronidazol p.o./i.v. (Elyzol, Flagyl) | vankomycin p.o. (Vancocin) |
Gramnegativa stavar | Alternativ 1 | Alternativ 2 |
Escherichia coli (nedre UVI kvinnor) | mecillinam (Selexid) nitrofurantoin (Furadantin) |
trimetoprim (Trimetoprim) cefadroxil (Cefadroxil) |
Escherichia coli (övre UVI/ Sepsis) | cefalosporin (Claforan) kinolon (Ciprofloxacin) |
aminoglykosid (Nebcina, Garamycin, Biklin) ertapenem (Invanz) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) piperacillin-tazobaktam (piperacillin-tazobactam) TMP/SMX (Bactrim, Eusaprim) ceftibuten |
Enterobacter spp | kinolon (Ciprofloxacin) | TMP/SMX (Bactrim, Eusaprim) aminoglykosid (Nebcina, Garamycin, Biklin) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) |
Haemophilus influenzae (kockoida stavar) |
ampicillin (Amimox, Doktacillin) amoxicillin+klavulansyra (Spektramox) |
kinolon (Ciprofloxacin, Tavanic, Avelox) cefalosporin (Claforan) TMP/SMX (Bactrim, Eusaprim) aminoglykosid (Nebcina, Garamycin, Biklin) |
Klebsiella spp | cefalosporin (Claforan) kinolon (Ciproxin) |
ertapenem (Invanz) imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) piperacillin-tazobaktam (Tazocin) TMP/SMX (Bactrim, Eusaprim) |
Pseudomonas aeruginosa |
cefalosporin (Fortum) +/- aminoglykosid (Nebcina) kinolon (Ciprofloxacin) |
imipenem (Tienam) meropenem (Meronem) piperacillin-tazobaktam (piperacillin-tazobactam) ± aminoglykosid (Nebcina) |
Gramnegativa kocker | Alternativ 1 | Alternativ 2 |
Neisseria gonorrhoeae(gonokocker) kinolonkänsliga |
Kinolon (Ciprofloxacin) | Cefalosporin (Rocephalin) |
Neisseria gonorrhoeae(gonokocker) kinolonresistenta |
Cefalosporin (Rocephalin) | Cefixim (licenspreparat) Spectinomycin (Trobicin, licenspreparat) +/-azitromycin (Azitromax) |
Neisseria meningitidis(meningokocker) | cefalosporin (Claforan) kinolon (Ciprofloxacin, Avelox) |
meropenem (Meronem) PcG (Bensylpenicillin |
Checklista vid preliminärsvar på blododling
KOCKER
1. Aeroba grampositiva kocker
Stafylokocker (druvklasar)
- Staphylococcus aureus
- KNS; tex S. epidermidis, S. lugdunensis, S. capitis
Streptokocker
- Streptococcus pneumoniae (alfahemolys) (diplo)
- S. pyogenes (betahemolys grupp A) (kedjor)
- S. agalactiae (betahemolys grupp B) (kedjor)
- S. dysgalactiae (betahemolys grupp C, G) (kedjor)
- S. bovis (kedjor) (kedjor)
- ”Viridansstreptocker” (α/γ-hemolys strept.) (kedjor)
Enterokocker (kedjor)
- E. faecalis
- E. faecium
- E. gallinarum
- E. casseliflavus
2. Anaeroba grampositiva kocker (kedjor)
- Peptostreptococcus
- Finegoldia
- Peptoniphilus
3. Aeroba gramnegativa kocker (diplokocker)
- Neisseria spp
- N. gonorrhoeae
- N. meningitidis
- Moraxella spp
4. Anaeroba gramnegativa kocker
- Veillonella spp
STAVAR
5. Aeroba grampositiva stavar
Icke sporbildare:
- Corynebacterium spp
- Listeria spp
- Listeria monocytogenes
- Lactobacillus spp
Sporbildare:
- Bacillus spp
- B. cereus
- B. anthracis
6. Anaeroba grampositiva stavar
Icke sporbildare:
- Propionibacterium spp
- Propionibacterium acnes
- Actinomyces*
Sporbildare:
- Clostridium spp
- C. perfringens
7. Aeroba gramnegativa stavar
Enterobacteriaceae (coliforma tarmbakterier):
- Escherichia coli
- Klebsiella
- Enterobacter
- Proteus
- Citrobacter
- Morganella
- Serratia
- Salmonella
- Shigella
Gramnegativa stavar Ej tillhörande Enterobacteriaceae:
- Haemophilus spp inkl. H. influenza
- Aggregatibacter spp
- Cardiobacterium spp
- Eikenella corrodens
- Kingella spp inkl. K. kingae
- Pseudomonas aeruginosa
- Acinetobacter baumannii
- Stenotrophomonas maltophilia
- Francisella tularensis
- Campylobacter spp
- Brucella spp
- Brucella melitensis
- Pasturella multocida (”kattbettsbakterien”)
- Capnocytophaga canimorsus (”hundbettsbakterien”)
- Vibrio cholera*
8. Anaeroba gramnegativa stavar
- Bacteroides spp
- Bacteroides fragilis
- Fusobacterium spp
- Fusobacterium nechrophorum
- Prevotella spp
Övriga (ej växt i rutinodlingar*)
- Mycobacterium tuberculosis *
- Icke-tuberkulösa mykobakterier*
- Anaplasma phagocytophilum*
- (“Ehrlichios”)*